Soğuk çatlak (Hidrojen Gevrekliği): Özellikle yüksek mukavemetli alaşımlı çeliklerde, genellikle ITAB'da (Isı Tesiri Altındaki Bölge) meydana gelir. Pek çok farklı etkenin de tesiri ile gerçekleşmektedir. Bunlar;

– Gevrek bir yapı (Martenzit gibi)

– Yüksek gerilimler

– Yayınabilir Hidrojen seviyesinin miktarı

 

Özel olarak Hidrojen'in etkisinden bahsetmek gerekirse, H atomunun sıcaklığın artışıyla beraber sıvı çelik içerisinde çözünmesinin ardından kaynak metalinin katılaşması esnasında yapıdan kaçamamasından dolayı özellikle ITAB'da kalıntı şeklinde birikmesidir.

 

Hidrojen kaynakları;

– Elektrodun, Kaynak tozununun, Özlü telin örtüsünden/özünden gelebilir

– Ana malzemenin nemli olması etkendir

– Yeterince atmosferden korunamayan kaynak banyosu

 

Önlemler;

– Düşük Hidrojen içerikli ürünlerin tercih edilmesi gerekir

– Sarf malzemeleri vakum ambalajda tercih edilmiyorsa kurutulması gerekmektedir

– Malzeme yüzeyleri nemden arındırılmalıdır

– Ön tav uygulaması ve yavaş soğutma işlemleri sayesinde kaynak esnasında Hidrojenin kritik bölgeleri terk etmesi kolaylaşabilir

Resim: TWI